پرش به محتوا

حجاب در اندیشه سید روح‌الله موسوی خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
سید روح‌الله موسوی خمینی اندیشمند و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، پوشش تمام بدن، غیر از صورت و کف دست‌ها تا مچ را برای زنان و دختران مسلمان از نظر شرعی و قانونی واجب و عاملی برای حفظ ارزش‌های انسانی، فعالیت آزادانۀ زنان در عرصۀ مسائل اجتماعی و سیاسی و  ممانعت از نگاه ابزاری به آنها می‌داند.
سید روح‌الله موسوی خمینی اندیشمند و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، پوشش تمام بدن، غیر از صورت و کف دست‌ها تا مچ را برای زنان و دختران مسلمان از نظر شرعی و قانونی واجب و عاملی برای حفظ ارزش‌های انسانی، فعالیت آزادانۀ زنان در عرصۀ مسائل اجتماعی و سیاسی و  ممانعت از نگاه ابزاری به آنها می‌داند.
==مفهوم‌ حجاب در نگاه سید روح‌الله خمینی==
==مفهوم‌ حجاب در نگاه سید روح‌الله خمینی==
سید روح‌الله خمینی، حجاب را با مفهوم پوشش زنان مسلمان در مقابل مردان نامحرم، برای دختران و زنان مسلمان واجب می‌داند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/04/20/427617/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9 «فرازهایی از فرمایشات امام خمینی (ره) به مناسبت روز عفاف و حجاب»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>   
سید روح‌الله خمینی،<ref group ="یادداشت"> سید روح‌الله موسوی خمینی(1368-1281ش)، فقیه، اندیشمند، بنیان‌گذار و اولین رهبر جمهوری اسلامی ایران، مشهور به امام خمینی و از مراجع تقلید بزرگ شیعه است. خمینی از سال 1341 شمسی مبارزه علیه استعمارگران خارجی و سلطنت پهلوی را آغاز کرد. او پس از مدتی، توسط حکومت شاهنشاهی پهلوی بازداشت و از ایران تبعید شد. امام خمینی، پس از 15 سال دوری از وطن، در بهمن ماه 1357 شمسی، در میان استقبال گستردۀ مردم به ایران بازگشت و در 22 بهمن همان سال، مبارزۀ مردم ایران علیه سلطنت پهلوی به رهبری او به پیروزی رسید. امام خمینی در 13خرداد 1368 شمسی، در تهران از دنیا رفت و پیکرش در یکی از پرجمعیت‌ترین تشییع جنازه‌های تاریخ به خاک سپرده شد. از او کتاب‌های متعددی در حوزۀ عرفان، اخلاق و فقه به جا مانده است. ([https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/2940/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87 «سید روح‌الله موسوی خمینی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.])</ref> حجاب را با مفهوم پوشش زنان مسلمان در مقابل مردان نامحرم، برای دختران و زنان مسلمان واجب می‌داند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/04/20/427617/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9 «فرازهایی از فرمایشات امام خمینی (ره) به مناسبت روز عفاف و حجاب»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>   
===حدود واجب پوشش شرعی===
===حدود واجب پوشش شرعی===
امام خمینی عقیده دارد، برای زنان و دختران مسلمان واجب است در برابر مردان نامحرم، تمام بدن خود غیر از صورت و کف دست‌ها تا مچ را بپوشانند. به اعتقاد او، دیدگاه، رضایت یا عدم رضایت پدر، مادر و همسر در مورد حدود پوشش دختران و زنان اهمیتی ندارد و باید در این مورد مطابق با احکام دین رفتار شود.<ref>[https://lib.eshia.ir/11168/8/539 موسوی خمینی، استفتائات امام خمینی (س)، 1392ش، ج8، ص539] و [https://lib.eshia.ir/11168/10/672 ج10، ص672]؛ [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-11/18257-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB «احکام حجاب در فتاوای فقهی امام خمینی»، پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران.]</ref>   
امام خمینی عقیده دارد، برای زنان و دختران مسلمان واجب است در برابر مردان نامحرم، تمام بدن خود غیر از صورت و کف دست‌ها تا مچ را بپوشانند. به اعتقاد او، دیدگاه، رضایت یا عدم رضایت پدر، مادر و همسر در مورد حدود پوشش دختران و زنان اهمیتی ندارد و باید در این مورد مطابق با احکام دین رفتار شود.<ref>[https://lib.eshia.ir/11168/8/539 موسوی خمینی، استفتائات امام خمینی (س)، 1392ش، ج8، ص539] و [https://lib.eshia.ir/11168/10/672 ج10، ص672]؛ [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-11/18257-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB «احکام حجاب در فتاوای فقهی امام خمینی»، پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران.]</ref>   
===کیفیت پوشش شرعی===
===کیفیت پوشش شرعی===
این فقیه و اندیشمند معاصر عقیده دارد، در بحث حجاب و پوشش، مسئلۀ اصلی، استفاده از لباس‌هایی است که غیر از گردی صورت و کَفِّین، به طور کامل سر، گردن و حجم بدن را بپوشانند و رنگ و کیفیت لباس به‌گونه‌ای باشد که موجب جلب توجه دیگران و مخالف با حیا و عفت جامعه نباشد. از نظر وی، چادر بهترین پوشش برای زنان مسلمان است؛ ولی زنان می‌توانند برای رعایت حجاب از لباس‌های دیگری که پوشش کامل را برای آنها فراهم می‌سازد، استفاده کنند.<ref>[https://lib.eshia.ir/11168/8/541 موسوی خمینی، استفتائات امام خمینی (س)، 1392ش، ج8، ص543-541.]</ref>   
این فقیه و اندیشمند معاصر عقیده دارد، در بحث حجاب و پوشش، مسئلۀ اصلی، استفاده از لباس‌هایی است که غیر از گردی صورت و کَفِّین،<ref group ="یادداشت"> «کَفِّین» به‌معنای کف دو دست به‌همراه انگشتان و بخش پایین مچ دست است. ([https://lib.eshia.ir/40707/9/301 ابن‌منظور، لسان‌العرب، 1414ق، ج9، ص301.])</ref> به طور کامل سر، گردن و حجم بدن را بپوشانند و رنگ و کیفیت لباس به‌گونه‌ای باشد که موجب جلب توجه دیگران و مخالف با حیا و عفت جامعه نباشد. از نظر وی، چادر بهترین پوشش برای زنان مسلمان است؛ ولی زنان می‌توانند برای رعایت حجاب از لباس‌های دیگری که پوشش کامل را برای آنها فراهم می‌سازد، استفاده کنند.<ref>[https://lib.eshia.ir/11168/8/541 موسوی خمینی، استفتائات امام خمینی (س)، 1392ش، ج8، ص543-541.]</ref>   
==فلسفۀ حجاب از نظر سید روح‌الله خمینی==
==فلسفۀ حجاب از نظر سید روح‌الله خمینی==
این سیاستمدار و فقیه ایرانی معتقد است، تمام احکام و قوانین دین اسلام مطابق با صلاح فرد و جامعه تنظیم شده‌اند. به باور وی، یکی از اهداف اصلی رعایت حجاب، حفظ ارزش‌های حقیقی انسانی و عدم پایمال شدن آنها از طریق وسوسه‌های شیطان است.<ref>[https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-5/48133-%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8 «گزیده‌ای از دیدگاه‌های امام خمینی درباره حجاب و عفاف»، پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران.]</ref>  امام خمینی عقیده دارد، حیا و عفّت از ویژگی‌های فطری همۀ انسان‌ها هستند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/04/20/427617/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9 «فرازهایی از فرمایشات امام خمینی (ره) به مناسبت روز عفاف و حجاب»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>   
این سیاستمدار و فقیه ایرانی معتقد است، تمام احکام و قوانین دین اسلام مطابق با صلاح فرد و جامعه تنظیم شده‌اند. به باور وی، یکی از اهداف اصلی رعایت حجاب، حفظ ارزش‌های حقیقی انسانی و عدم پایمال شدن آنها از طریق وسوسه‌های شیطان است.<ref>[https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-5/48133-%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8 «گزیده‌ای از دیدگاه‌های امام خمینی درباره حجاب و عفاف»، پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران.]</ref>  امام خمینی عقیده دارد، حیا و عفّت از ویژگی‌های فطری همۀ انسان‌ها هستند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/04/20/427617/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9 «فرازهایی از فرمایشات امام خمینی (ره) به مناسبت روز عفاف و حجاب»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>   
خط ۲۰: خط ۲۰:
==آثار و پیامدهای بی‌حجابی در نگاه سید روح‌الله خمینی==
==آثار و پیامدهای بی‌حجابی در نگاه سید روح‌الله خمینی==
===بی‌حجابی، مانع پیشرفت جامعه===
===بی‌حجابی، مانع پیشرفت جامعه===
این اندیشمند مسلمان معتقد است، رواج بی‌حجابی یکی از عوامل مشغول شدن نیروی جوان به مسائل ظاهری و بی‌توجهی به پیشرفت و توسعۀ کشور است. بی‌حجابی موجب می‌شود تا زنان، به‌خاطر زیبایی‌های خود مورد توجه قرار بگیرند. به‌عقیدۀ وی، قبل از انقلاب اسلامی ایران، دستور کشفِ حجاب توسط رژیم شاهنشاهی پهلوی، یکی از بزرگ‌ترین خیانت‌ها در حقّ مردم بود که علاوه بر پایمال کردن اصالت و شخصیت انسانی زنان، موجب گسترش فساد در جامعه و از بین رفتن نیروی کار مفید جوانان شد. او معتقد است، یکی از اهداف استعمار و سلطنت پهلوی از ترویج بی‌حجابی، منحرف نمودن افکار مردم ایران از تاراج رفتن سرمایه‌های ملّی توسط آمریکا و انگلیس بود. امام خمینی عقیده دارد، حجاب اسلامی یکی از احکامی است که کمک می‌کند تا دختران و زنان، با آرامش روانی به تحصیل و پرورش استعدادهای خود بپردازند و در کنار حضور در متن جامعه، در محیط خانه فرزندانی سالم و توانا تربیت کنند.   
این اندیشمند مسلمان معتقد است، رواج بی‌حجابی یکی از عوامل مشغول شدن نیروی جوان به مسائل ظاهری و بی‌توجهی به پیشرفت و توسعۀ کشور است. بی‌حجابی موجب می‌شود تا زنان، به‌خاطر زیبایی‌های خود مورد توجه قرار بگیرند. به‌عقیدۀ وی، قبل از انقلاب اسلامی ایران، دستور کشفِ حجاب توسط رژیم شاهنشاهی پهلوی، یکی از بزرگ‌ترین خیانت‌ها در حقّ مردم بود که علاوه بر پایمال کردن اصالت و شخصیت انسانی زنان، موجب گسترش فساد در جامعه و از بین رفتن نیروی کار مفید جوانان شد. او معتقد است، یکی از اهداف استعمار و سلطنت پهلوی از ترویج بی‌حجابی، منحرف نمودن افکار مردم ایران از تاراج رفتن سرمایه‌های ملّی توسط آمریکا و انگلیس بود. امام خمینی عقیده دارد، حجاب اسلامی یکی از احکامی است که کمک می‌کند تا دختران و زنان، با آرامش روانی به تحصیل و پرورش استعدادهای خود بپردازند و در کنار حضور در متن جامعه، در محیط خانه فرزندانی سالم و توانا تربیت کنند.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_42157/_%d9%86%d9%82%d8%b4_%d8%a8%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d9%86_%d8%af%d8%b1_%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8_%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c#page356 موسوی خمینی، صحیفۀ امام، 1389ش، ج6، ص357-358]؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_43974/_%d8%aa%d9%88%d8%b7%d8%a6%db%80_%da%a9%d8%b4%d9%81_%d8%ad%d8%ac%d8%a7%d8%a8_%d8%af%d8%b1_%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86_%d8%b1%d8%b6%d8%a7_%d8%b4%d8%a7%d9%87#page359 موسوی خمینی، صحیفۀ امام، 1389ش، ج17، ص359-360.]</ref>  
==دیدگاه سید روح‌الله خمینی درمورد قانونی شدن حجاب در کشور==  
==دیدگاه سید روح‌الله خمینی درمورد قانونی شدن حجاب در کشور==  
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی در مصاحبه با خبرنگاران، دیدگاه خود درمورد حجاب را بیان کرد. در باور وی، زنان در جامعۀ اسلامی باید با پوشش شرعی حاضر شوند؛ زیرا رعایت حجاب در دین اسلام واجب است و یکی از فلسفه‌های آن، رشد و بالندگی فردی و اجتماعی در محیطی سالم است. در ماه‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب، امام خمینی متذکّر شد که بانوان شاغل در ادارات و وزارتخانه‌های کشور اسلامی باید با رعایت حجاب حاضر شوند. در عین حال، وی عقیده داشت باید از تعرّض به زنان بی‌حجاب در کوچه و خیابان جلوگیری شود و برخورد با این امر وظیفۀ نیروهای رسمی دولتی و انتظامی است.   
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی در مصاحبه با خبرنگاران، دیدگاه خود درمورد حجاب را بیان کرد. در باور وی، زنان در جامعۀ اسلامی باید با پوشش شرعی حاضر شوند؛ زیرا رعایت حجاب در دین اسلام واجب است و یکی از فلسفه‌های آن، رشد و بالندگی فردی و اجتماعی در محیطی سالم است. در ماه‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب، امام خمینی متذکّر شد که بانوان شاغل در ادارات و وزارتخانه‌های کشور اسلامی باید با رعایت حجاب حاضر شوند. در عین حال، وی عقیده داشت باید از تعرّض به زنان بی‌حجاب در کوچه و خیابان جلوگیری شود و برخورد با این امر وظیفۀ نیروهای رسمی دولتی و انتظامی است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/03/1445280/%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%81-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 «سیر تصویب قانون حجاب و عفاف در ایران»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>  
===وظیفۀ دولت و مسئولین در مقابله با نشانه‌های آزادی غربی===
===وظیفۀ دولت و مسئولین در مقابله با نشانه‌های آزادی غربی===
در سال 1362 شمسی، مجلس شورای اسلامی قانونی تصویب کرد که بر مبنای آن، همۀ زنان اعم از مسلمان و غیرمسلمان، ایرانی یا خارجی در کشور ایران، در جامعه و انظار عمومی باید پوشش شرعی را رعایت کنند.   
در سال 1362 شمسی، مجلس شورای اسلامی قانونی تصویب کرد که بر مبنای آن، همۀ زنان اعم از مسلمان و غیرمسلمان، ایرانی یا خارجی در کشور ایران، در جامعه و انظار عمومی باید پوشش شرعی را رعایت کنند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/03/1445280/%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%81-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 «سیر تصویب قانون حجاب و عفاف در ایران»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>  
خمینی در وصیت‌نامة خود از مسئولین خواست، از ایجاد نشانه‌ها و مَظاهر آزادی به سبک کشورهای غربی در کشور اسلامی جلوگیری کنند، تا مانع انحراف در جامعه و هدر رفتن استعدادهای جوانان شوند.   
خمینی در وصیت‌نامة خود از مسئولین خواست، از ایجاد نشانه‌ها و مَظاهر آزادی به سبک کشورهای غربی در کشور اسلامی جلوگیری کنند، تا مانع انحراف در جامعه و هدر رفتن استعدادهای جوانان شوند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/04/20/427617/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9 «فرازهایی از فرمایشات امام خمینی (ره) به مناسبت روز عفاف و حجاب»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>  
===ممانعت سید روح‌الله خمینی از تفکیک جنسیتی در دانشگاه===  
===ممانعت سید روح‌الله خمینی از تفکیک جنسیتی در دانشگاه===  
این فقیه و اندیشمند معاصر معتقد است، در کشور اسلامی که رفتار، عملکرد و پوشش دانشجویان مطابق با احکام دین اسلام است، لازم نیست با ایجاد دیوار یا هر چیز دیگر، برای دانشجویان دختر و پسر فضایی مجزا ایجاد کرد.
این فقیه و اندیشمند معاصر معتقد است، در کشور اسلامی که رفتار، عملکرد و پوشش دانشجویان مطابق با احکام دین اسلام است، لازم نیست با ایجاد دیوار یا هر چیز دیگر، برای دانشجویان دختر و پسر فضایی مجزا ایجاد کرد.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1761939/%D8%AC%D8%B2%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%88-%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%DA%86%D «جزئیات «دستور شبانه و فوری» امام (ره) برای برچیدن «پرده‌کشی» میان دانشجویان دختر و پسر»، خبر آنلاین.]</ref>
==یادداشت==
==یادداشت==
<references group="یادداشت"/>
<references group="یادداشت"/>
۵۸

ویرایش